ਜਨੂੰਨ: 65-75 ਦੀ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰ-ਡਿਗਰੀ ਲੈ ਕੇ ਸੁਪਨਾ ਪੂਰਾ ਕਰ!
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ 75 ਸਾਲਾ ਸ. ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਹੋਤਾ ਨੇ ‘ਮਾਸਟਰਜ਼ ਇਨ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ’ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਕੀਤੀ ਪੂਰੀ
-ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਸਾ ਸੰਦੇਸ਼ ‘ਪੜ੍ਹਾਈ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ’
-ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਸਿਆਲਾ-
ਔਕਲੈਂਡ, 27 ਸਤੰਬਰ 2025-: ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਉਸ ਪੜਾਅ ’ਤੇ ਜਦੋਂ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਥੇ 75 ਸਾਲਾ ਸ. ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਹੋਤਾ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਨੇ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ, ਸ਼੍ਰੀ ਸਹੋਤਾ ਨੇ ਮਾਣ ਨਾਲ ਐਕਲੈਂਡ ਦੇ ਆਈ.ਸੀ.ਐਲ. ਬਿਜ਼ਨਸ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ‘ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ’ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦ੍ਰਿੜ ਇਰਾਦੇ ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਨਾਲ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸ. ਸਹੋਤਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੇ 2019 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਚਾਨਕ ਮੋੜ ਲਿਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਆਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ, ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਜਿੱਥੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰੁਕਾਵਟ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਹੋਤਾ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪੜ੍ਹਾਈਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲੀ ਆ ਰਹੀ ਇੱਛਾ ਮੁੜ ਜਾਗ ਉੱਠੀ।
ਪਹਿਲੀ ਚੁਣੌਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਅਤੇ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਪਬਲਿਕ ਐਡਮਿਨਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ, ਪੀਅਰਸਨ ਟੈਸਟ ਆਫ਼ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦਾ ਸਕੋਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦਲੇਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ।
ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਔਨਲਾਈਨ ਸਿਖਲਾਈ, ਅਸਾਈਨਮੈਂਟਾਂ ਟਾਈਪ ਕਰਨਾ, ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਸਭ ਨਵੇਂ ਅਨੁਭਵ ਸਨ। ਫਿਰ ਵੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਹੋਤਾ ਨੇ ਹਰ ਰੁਕਾਵਟ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਮਜ਼ਾਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਦੂਸਰੇ ਲੌਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਰੋਟੀ ਬਣਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਹ ਆਪਣੀ ਟਾਈਪਿੰਗ ਸਪੀਡ ਸੁਧਾਰਨ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ।
ਆਪਣੀ ਕਲਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਬੇਗਾਨਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ‘‘ਮੇਰੇ ਕਲਾਸਮੇਟਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕਰਾਇਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਤੁਸੀਂ ਅੰਕਲ ਨਹੀਂ ਹੋ—ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਦੋਸਤ ਹੋ।’ ਇਸ ਨਾਲ ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਜਵਾਨ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨ ਲੱਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਸਾਥੀਆਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ, ਬੇਟੇ, ਬੇਟੀ ਅਤੇ ਨੂੰਹ ਨੇ ਇਸ ਪੂਰੀ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ।
2024 ਵਿੱਚ, 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਾਣ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਕਾਲਜ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਵੈਲੇਡਿਕਟੋਰੀਅਨ ਸਪੀਚ ਦੇਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ—ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਮਾਣ ਦਾ ਪਲ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਵੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਸ਼ਣ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਪਰ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ: ਸੁਪਨਾ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਅਤੇ ਸਫ਼ਲ ਹੋਣ ਲਈ ਕਦੇ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰਵਾਂ ਹੁੰਗਾਰਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ।
ਸਮਾਰੋਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੌਜਵਾਨ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਏ, ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਏ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਕਈ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪਤਨੀਆਂ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਆਏ, ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਇਕੱਠੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਛੂਹਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਉਮੀਦ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜੋ ਮੰਨਦੇ ਸਨ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਂ ਇੱਛਾ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਸੀਮਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਹੋਤਾ ਲਈ, ਜੁੜਾਅ ਦੇ ਇਹ ਪਲ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਜਿੰਨੇ ਹੀ ਸੰਤੋਸ਼ਜਨਕ ਸਨ।
ਸ. ਸਹੋਤਾ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ—ਇਹ ਸਮੁੱਚੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਇੱਕ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਜ਼ੁਰਗ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ, ਇਹ ਸਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਣ ਜਾਂ ਆਤਮ-ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਉਮਰ ਕੋਈ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ, ਮੀਡੀਆ ਆਊਟਲੈਟਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਭਰ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਅਸਾਧਾਰਨ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਲਚਕੀਲੇਪਣ, ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਾਣ ਦੀ ਇੱਕ ਰੌਸ਼ਨੀ ਹੈ।
ਅੱਗੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਸ਼੍ਰੀ ਸਾਹੋਤਾ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਰੁਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ, ਉਹ ਇੱਕ ‘ਡਾਕਟਰੇਟ’ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਉਸ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਜਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਡੂੰਘਾ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 75 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ: ਸਿੱਖਣਾ ਕਦੇ ਖ਼ਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਸੁਪਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਮੁੜ ਜੀਵਿਤ ਹੋਣ ’ਤੇ, ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਿਸੇ ਦੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ, ਬਲਕਿ ਉਸ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਵੀ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।