ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ France 'ਚ ਭੜਕੀ ਹਿੰਸਾ, ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਪੈਰਿਸ, 10 ਸਤੰਬਰ 2025: ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਇਮੈਨੁਏਲ ਮੈਕਰੋਂ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਫਰਾਂਸ ਦੀ ਜਨਤਾ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਫੁੱਟ ਪਿਆ ਹੈ। "Block Everything" (Bloquons tout) ਯਾਨੀ "ਸਭ ਕੁਝ ਰੋਕੋ" ਨਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਦੇਸ਼-ਵਿਆਪੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਪੈਰਿਸ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲਿਓਨ, ਮਾਰਸੇਲ ਅਤੇ ਨੈਨਟੇਸ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੱਕ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਹਾਈਵੇਅ ਜਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤੇ, ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਝੜਪ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਭੜਕੀ ਹੈ ਗੁੱਸੇ ਦੀ ਇਹ ਅੱਗ?
ਇਸ ਦੇਸ਼-ਵਿਆਪੀ ਅੰਦੋਲਨ ਪਿੱਛੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਹਨ:
1. ਸਿਆਸੀ ਅਸਥਿਰਤਾ: ਸਭ ਤੋਂ ਤਤਕਾਲੀ ਕਾਰਨ (Immediate Trigger) ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੌਥੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾਣਾ ਹੈ । ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਰਾਂਸਵਾ ਬੇਅਰੂ ਦੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਬੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸੇਬਾਸਟੀਅਨ ਲੇਕੋਰਨੂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨਾਲ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਪ੍ਰਤੀ ਗੁੱਸਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ ।
2. ਮੈਕਰੋਂ ਦੀਆਂ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ: ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਦਲਣ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਂ ਦੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ, ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਬਜਟ ਕਟੌਤੀ (Austerity Measures) ਅਤੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਹੈ । ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਿਆਸੀ ਸਿਸਟਮ (Political System) ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪੂਰੇ ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅਰਾਜਕਤਾ
ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਚੱਕਾ ਜਾਮ ਦੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ:
1. ਅੱਗਜ਼ਨੀ ਅਤੇ ਤੋੜ-ਭੰਨ: ਪੱਛਮੀ ਸ਼ਹਿਰ ਰੇਨੇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਸ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਦਕਿ ਟੂਲੂਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੇਬਲ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਰੇਲਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਿਆ । ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੂੜੇਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਬੈਰੀਕੇਡਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਈ ਗਈ।
2. ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ: ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਿੱਧੀਆਂ ਝੜਪਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭੀੜ ਨੂੰ ਖਿੰਡਾਉਣ ਲਈ ਹੰਝੂ ਗੈਸ ਦੇ ਗੋਲਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ।
3. ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ: ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਬਰੂਨੋ ਰੇਟਾਯੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 80,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਹਾਲਾਤ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ 132 ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 200 ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ।
ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਫਰਾਂਸ ਲਈ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਿਆਸੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ, ਜੋ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਮੈਕਰੋਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਕੇ ਉੱਭਰਿਆ ਹੈ।
MA