ਈਰਾਨ-ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਜੰਗ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ 'ਤੇ ਪੈ ਰਹੀ ਭਾਰੀ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਵਧਦਾ ਗਿਆ, ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ 11% ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਬ੍ਰੈਂਟ ਕਰੂਡ ਦੀ ਕੀਮਤ $75.32 ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਟਕਰਾਅ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ $120 ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਤੱਕ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲ, ਡੀਜ਼ਲ ਅਤੇ ਐਲਪੀਜੀ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਧਣਗੇ ਅਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦਰਅਸਲ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਟਕਰਾਅ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਸਰ ਭਾਰਤ 'ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਜੇਬ 'ਤੇ ਵੀ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਪਹਿਲਾ ਅਸਰ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਅਮਰੀਕੀ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਭਾਰਤ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਸਿੱਧਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦਦਾ। ਪਰ ਈਰਾਨ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵ ਤੇਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖਿਡਾਰੀ ਹੈ। ਇਸਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹੋਰਮੁਜ਼ ਜਲਡਮਰੂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਸਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੋ ਤਿਹਾਈ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤੇਲ ਅਤੇ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ ਐਲਐਨਜੀ ਗੈਸ ਇਸ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਈਰਾਨ ਇਸ ਖਾੜੀ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਵਿਘਨ ਪੈ ਜਾਵੇਗੀ। ਵਿਕਲਪਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਰਸਤੇ ਵਰਤਣੇ ਪੈਣਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਲਾਗਤ ਦੋਵੇਂ ਵਧਣਗੇ।
ਜੇਕਰ ਜੰਗ ਲੰਮੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵੱਧ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ:
ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਗੈਜੇਟ
ਖਾਦ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ
ਰਸਾਇਣ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਲੂਣ
ਫਲ, ਡ੍ਰਾਈਫਰੂਟ ਅਤੇ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ
ਲੋਹਾ, ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨਰੀ
ਗਹਿਣੇ ਅਤੇ ਰਤਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਆਯਾਤ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਈਰਾਨ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਕਿਵੇਂ ਹਨ?