ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ-ਮੁਹਾਲੀ Metro Project : ਕੀ ਹੁਣ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਹੋਰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ? RITES ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ
ਮਹਿਕ ਅਰੋੜਾ
18 ਜੂਨ 2025 : ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਰਸਤਾ ਹੁਣ ਲੰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗੰਭੀਰ ਖਾਮੀਆਂ ਪਾਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਲਾਹਕਾਰ ਫਰਮ RITES ਲਿਮਟਿਡ ਨੂੰ ਇਸ 'ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਦੇਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ RITES ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਰੂਟ, ਲਾਗਤ, ਯਾਤਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਪਰ, ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲਾਂ ਗਾਇਬ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ, ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 'ਤੇ ਕੋਈ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
RITES ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕੀ ਸੀ?
RITES ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ 'ਚ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਦੀ ਮੰਗ, ਜ਼ੋਨਲ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ, ਰੂਟ ਯੋਜਨਾ, ਨਿਰਮਾਣ ਲਾਗਤ, ਬਿਜਲੀ ਸਪਲਾਈ, ਯਾਤਰੀ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੈਟਰੋ ਦੇ ਤਿੰਨ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੋਰੀਡੋਰਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ 85.65 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੋਵੇਗੀ।
ਜੇਕਰ ਮੈਟਰੋ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਐਲੀਵੇਟਿਡ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਲਾਗਤ 23,263 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜੇਕਰ ਮੈਟਰੋ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਅਨੁਮਾਨਤ ਲਾਗਤ 27,680 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਕੁੱਲ ਲਾਗਤ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, 2031 ਤੱਕ 25,631 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (ਐਲੀਵੇਟਡ) ਅਤੇ 30,498 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (ਭੂਮੀਗਤ) ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਕਿਉਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ?
ਇਹ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਲੈ ਕੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਵਿਚਕਾਰ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਗੁਲਾਬ ਚੰਦ ਕਟਾਰੀਆ ਨੇ ਨਵੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪੱਧਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਇਹ ਕਮੇਟੀ ਹੁਣ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਟਰੋ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਿੰਨਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖਾਮੀਆਂ ਮਿਲੀਆਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 'ਤੇ ਕੋਈ ਠੋਸ ਫੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਿਆ।
ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦਾ ਰਸਤਾ
ਹੁਣ, ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ RITES ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸੰਬੰਧੀ ਅਗਲੇ ਕਦਮਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਪੰਚਕੂਲਾ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਮੈਟਰੋ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।
MA