ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਦੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ! ED ਨੇ Reliance Power ਦੇ CFO ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ
Babushahi Bureau
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 11 ਅਕਤੂਬਰ, 2025: ED ਨੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਰਿਲਾਇੰਸ ਪਾਵਰ ਲਿਮਟਿਡ (RPL) ਦੇ ਚੀਫ਼ ਫਾਈਨਾਂਸ਼ੀਅਲ ਅਫ਼ਸਰ (CFO) ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਪਾਲ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ 10 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਈ ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਾਲ 'ਤੇ ₹68.2 ਕਰੋੜ ਦੀ ਫਰਜ਼ੀ ਬੈਂਕ ਗਾਰੰਟੀ (Fake Bank Guarantee) ਅਤੇ ਜਾਅਲੀ ਬਿਲਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਫੰਡ ਡਾਇਵਰਸ਼ਨ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਦੋਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਦੇ ਰਿਲਾਇੰਸ ਗਰੁੱਪ (ADA) ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ।
ED ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ: ਕੀ ਹਨ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼?
ED ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਇੱਕ "ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਬੱਧ" ਸਕੀਮ ਸੀ ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਬੈਂਕਾਂ, ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕਾਂ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
1. ਫਰਜ਼ੀ ਬੈਂਕ ਗਾਰੰਟੀ: ਅਸ਼ੋਕ ਪਾਲ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 68 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਇੱਕ ਫਰਜ਼ੀ ਬੈਂਕ ਗਾਰੰਟੀ ਭਾਰਤੀ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ ਨਿਗਮ (SECI) ਨੂੰ ਸੌਂਪੀ। ਇਹ ਗਾਰੰਟੀ "ਫਸਟਲੈਂਡ ਬੈਂਕ, ਮਨੀਲਾ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼" ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਇਸ ਬੈਂਕ ਦੀ ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਬ੍ਰਾਂਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
2. ਫਰਜ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ: ਗਾਰੰਟੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕੰਪਨੀ ਬਿਸਵਾਲ ਟ੍ਰੇਡਲਿੰਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ (BTPL) ਰਾਹੀਂ ਬਣਵਾਈ ਗਈ, ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਰਿਕਾਰਡ ਨਹੀਂ ਹੈ। ED ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਧੋਖਾਧੜੀ ਲਈ "s-bi.co.in" ਵਰਗੇ ਨਕਲੀ ਈਮੇਲ ਡੋਮੇਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ SBI ਦਾ ਅਸਲੀ ਈਮੇਲ ਲੱਗੇ।
3. ਫੰਡ ਡਾਇਵਰਸ਼ਨ: ਪਾਲ 'ਤੇ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੇ ਫਰਜ਼ੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਬਿੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣ ਅਤੇ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਮ/ਵਟਸਐਪ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਮੈਨੇਜ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਬਾਈਪਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
CBI ਦੀ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਅਤੇ ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਕਨੈਕਸ਼ਨ
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਸਿਰਫ਼ ED ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ (Yes Bank) ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ CBI ਵੀ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟਾਂ ਦਾਖ਼ਲ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।
1. ਕੀ ਸੀ ਮਾਮਲਾ?: ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ 2017 ਤੋਂ 2019 ਦਰਮਿਆਨ ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਨੇ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕਰੀਬ 3,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਲੋਨ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਲੋਨ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਵਰਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
2. ਕਵਿਡ ਪ੍ਰੋ ਕੋ (Quid Pro Quo): CBI ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਯੈੱਸ ਬੈਂਕ ਦੇ ਸਾਬਕਾ CEO ਰਾਣਾ ਕਪੂਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੁਜ਼ੀਸ਼ਨ ਦੀ ਗਲਤ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੈਂਕ ਦਾ ਪੈਸਾ ਅੰਬਾਨੀ ਦੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ। ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਅੰਬਾਨੀ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਕਪੂਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਵਿਆਜ 'ਤੇ ਲੋਨ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦਾ ਸੌਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ₹2,796 ਕਰੋੜ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ।
ਜਾਂਚ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਅਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ
1. ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਅਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ: ਇਸੇ ਸਾਲ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ED ਨੇ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 35 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 50 ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰੀਬ 25 ਲੋਕ ਜਾਂਚ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਆਏ।
2. CBI ਦੀ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ: CBI ਨੇ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ, ਰਾਣਾ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕੰਪਨੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਰੋਕੂ ਐਕਟ (Prevention of Corruption Act) ਅਤੇ IPC ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਤਹਿਤ ਚਾਰਜਸ਼ੀਟ ਦਾਖ਼ਲ ਕੀਤੀ ਸੀ।
ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਵਿੱਤੀ ਘੁਟਾਲੇ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨੈਸ਼ਨਲ ਹਾਊਸਿੰਗ ਬੈਂਕ, ਸੇਬੀ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਬੜੌਦਾ ਵੀ ED ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਸ਼ੋਕ ਪਾਲ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਕਦਮ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।