RSS ਨੇ ਮਨਾਇਆ 100ਵਾਂ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ, ਜਾਣੋ ਇਸ ਮੌਕੇ ਕੀ ਦਿੱਤਾ ਸੰਦੇਸ਼?
Babushahi Bureau
14 ਅਕਤੂਬਰ, 2025: ਵਿਜੇ ਦਸ਼ਮੀ (Vijayadashami) ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮ ਸੇਵਕ ਸੰਘ (RSS) ਨੇ ਆਪਣਾ 100ਵਾਂ ਸਥਾਪਨਾ ਦਿਵਸ (centenary) ਮਨਾਇਆ। 1925 ਵਿੱਚ ਡਾ. ਕੇਸ਼ਵ ਬਲਿਰਾਮ ਹੇਡਗੇਵਾਰ ਨੇ ਨਾਗਪੁਰ ਵਿੱਚ ਸੰਘ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸਵੈ-ਸੇਵੀ ਸੰਗਠਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਏ ਗਏ। ਸਥਾਨਕ ਸੰਮਤੀ ਮਾਤ੍ਰ ਸੇਵਾ ਸੰਘ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਹੰਤ ਬਬਲਾ ਦਾਸ, ਸੰਘ ਦੇ ਅਹੁਦੇਦਾਰ ਡਾ. ਭਾਰਤ ਭੂਸ਼ਣ, ਆਕਾਸ਼ ਗੁਪਤਾ, ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਰਾਜਿੰਦਰ ਜੈਨ, ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਪ੍ਰਮੋਦ, ਲਵਨੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਸਤਰ ਪੂਜਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪਤਵੰਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਸੇਵਕ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ।
ਮੁੱਖ ਸੰਬੋਧਨ: ‘ਪੰਚ ਪਰਿਵਰਤਨ’ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ
ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰੇ ਸ੍ਰੀ ਪ੍ਰਮੋਦ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਵਿਕਾਸ ਸੰਘ ਵੱਲੋਂ ਦੱਸੇ ਪੰਜ ਪਹਿਲੂਆਂ 'ਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ:
1. ‘ਸਵੈ’ ਦੀ ਸਮਝ (self-awareness)
2. ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ (environmental conservation)
3. ਨਾਗਰਿਕ ਕਰਤੱਵਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ (civic duties)
4. ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ (social harmony)
5. ਆਦਰਸ਼ ਪਰਿਵਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ (ideal family system)
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਨਾਗਰਿਕਾਂਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ; ਚਰਿੱਤਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਕਈ ਵਾਰ ਘਾਤਕ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੰਘ "ਚਰਿੱਤਰ ਨਿਰਮਾਣ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨਿਰਮਾਣ" (character building → nation building) ਦੀ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਧਾਰਮਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਮਾਨਵੀ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ
ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ 350ਵੇਂ ਬਲਿਦਾਨ ਦਿਵਸ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਪ੍ਰਮੋਦ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਸਮੁੱਚੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ — ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ (human rights) ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ (religious freedom) ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ; ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਧਰਮ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਕਰਨ ਜਾਂ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ। ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਬਲਿਦਾਨ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੈ।
ਸਦਭਾਵੀ ਸਮਾਜ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਪਰਿਵਾਰ
ਪ੍ਰਮੋਦ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਮਾਜਿਕ ਸਦਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ, ਸੱਭਿਅਕ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਅਧੂਰੀ ਹੈ। ਜਾਤ, ਧਰਮ, ਵੰਸ਼ ਅਤੇ ਲਿੰਗ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਵੰਡ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੰਘ 'ਪਰਿਵਾਰ' ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਬਦਲਦੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਦਬਾਅ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਘਟ ਰਹੀਆਂ ਹਨ; ਇਸ ਲਈ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਵਾਤਾਵਰਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਚੇਤਨਾ
ਮੌਜੂਦਾ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਵਾਤਾਵਰਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਆਲਮੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ; ਇਸ ਲਈ ਵਾਤਾਵਰਨ ਪੱਖੀ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ (eco-friendly lifestyle) ਅਪਣਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਆਰਥਿਕ ਆਤਮ-ਨਿਰਭਰਤਾ (self-reliance) ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਯਾਤ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਦੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਉੱਦਮਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਸਵਦੇਸ਼ੀ (swadeshi) ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਹੁਨਰ-ਉਦਯੋਗਾਂ ਦਾ ਪੁਨਰ-ਸੁਰਜੀਤੀਕਰਨ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
ਨਾਗਰਿਕ ਕਰਤੱਵ: ਸਰਗਰਮ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਾ ਸੱਦਾ
ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਆਪਣੇ ਮੌਲਿਕ ਕਰਤੱਵਾਂ (civic duties) ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ — ਵੋਟ ਪਾਉਣਾ, ਟੈਕਸ ਭਰਨਾ, ਜਨਤਕ ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ, ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਨਾਗਰਿਕ ਸਮਾਜ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਘ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਪੰਚ ਪਰਿਵਰਤਨ' ਅਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਸੰਵਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਾ ਸੰਬੋਧਨ
ਸਮਾਗਮ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਪਰਮਹੰਸ ਸਵਾਮੀ ਮਹੰਤ ਬਬਲਾ ਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੰਗੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਕਾਰਜਪ੍ਰਣਾਲੀ ਕਾਰਨ 100 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਘ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ, ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਰਾਸ਼ਟਰ 'ਤੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਵੈ-ਸੇਵਕ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮੋਹਰੀ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਬਲਰਾਮ ਕੁਮਾਰ, ਪੰਕਜ ਕੁਮਾਰ, ਰਾਕੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਵਿਪਨ ਕੁਮਾਰ, ਰਾਜਿੰਦਰ ਵਰਮਾ, ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ, ਡਾ. ਰਾਜਿੰਦਰ ਪਾਲ, ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ, ਹਰਵਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ, ਵਿਨੈ ਕੁਮਾਰ, ਪ੍ਰਦੀਪ ਕੁਮਾਰ, ਪ੍ਰਿੰ. ਨੀਲੂ, ਕਮਲਦੀਪ ਬਾਂਸਲ, ਡਾ. ਵਿਪਨ, ਜਵਾਹਰ ਕੁਮਾਰ, ਤਰਸੇਮ ਕੁਮਾਰ, ਪੁਲਕਿਤ ਕੁਮਾਰ, ਅਰੁਣ ਕੁਮਾਰ ਸਮੇਤ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਵੈ-ਸੇਵਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।