INS ਨਿਸਤਾਰ ਬਣਿਆ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ, ਹੁਣ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚ ਸਕਣਗੇ ਦੁਸ਼ਮਣ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 18 ਜੁਲਾਈ 2025: ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਹੁਣ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਡਾਈਵਿੰਗ ਸਪੋਰਟ ਜਹਾਜ਼ ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਅੱਜ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੇ ਬੇੜੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੱਖਿਆ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਸੰਜੇ ਸੇਠ ਨੇ ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਦੇ ਨੇਵਲ ਡੌਕਯਾਰਡ ਵਿਖੇ ਇਸ ਆਧੁਨਿਕ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਨਤ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸਦੇ 80% ਉਪਕਰਣ 'ਮੇਡ ਇਨ ਇੰਡੀਆ' ਹਨ - ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਵੱਲ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ।
120 MSME ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਟਨ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲਾ ਜਹਾਜ਼ ਬਣਾਇਆ
ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਸ਼ਿਪਯਾਰਡ ਲਿਮਟਿਡ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਰਜਿਸਟਰ ਦੇ ਮਿਆਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
1. ਲੰਬਾਈ: 118 ਮੀਟਰ
2. ਭਾਰ: 10,000 ਟਨ
3. ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਡੂੰਘਾਈ: 300 ਮੀਟਰ (ਬਚਾਅ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ 1,000 ਮੀਟਰ ਤੱਕ)
4. ਕਾਰਜ: ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਦੇ ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਮੁਰੰਮਤ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ
ਇਹ ਜਹਾਜ਼ DSRV (ਡੀਪ ਸਬਮਰਜੈਂਸ ਰੈਸਕਿਊ ਵੈਸਲ) ਲਈ ਮਦਰ ਸ਼ਿਪ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਪਣਡੁੱਬੀ ਵਿੱਚ ਸੰਕਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਜਹਾਜ਼ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਜਾਣ ਅਤੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।
"ਭਾਰਤ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤਕ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ" - ਸੰਜੇ ਸੇਠ
ਰੱਖਿਆ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਭਾਰਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਆਤਮਨਿਰਭਰਤਾ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤਕ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਨਿਰਯਾਤਕ ਹਾਂ।" ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 23,622 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਟੀਚਾ ਇਸਨੂੰ 50,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਲਿਜਾਣਾ ਹੈ।
ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ: 'ਆਜ਼ਾਦੀ' ਅਤੇ 'ਬਚਾਅ' ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ
1. ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦ 'ਨਿਸਤਾਰ' ਤੋਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਬਚਾਅ" ਜਾਂ "ਮੁਕਤੀ"।
2. ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜਲ ਸੈਨਾ ਦੀ ਗੋਤਾਖੋਰੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਏਗਾ ਬਲਕਿ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਵੇਗਾ।
3. ਜਲ ਸੈਨਾ ਮੁਖੀ ਐਡਮਿਰਲ ਦਿਨੇਸ਼ ਕੇ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਪੁਰਾਣੇ ਜਹਾਜ਼ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਮਰਦੇ, ਉਹ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਤਾਰ ਇਸਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ।"
ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਚੋਣਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਹੀ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਹੈ।
ਆਈਐਨਐਸ ਨਿਸਟਾਰ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਕੁਝ ਹੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਹਨ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵੀ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਜਲ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਮਿਲੇਗੀ, ਸਗੋਂ ਸੰਕਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਰਾਹਤ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵੀ ਮਿਲੇਗੀ।