Nepal 'ਚ ਨਵਾਂ ਦੌਰ : PM Sushila Karki ਨੇ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਹੁਦਾ, ਜਾਣੋ ਕਦੋਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅੰਤਰਿਮ ਕੈਬਨਿਟ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ?
ਬਾਬੂਸ਼ਾਹੀ ਬਿਊਰੋ
ਕਾਠਮੰਡੂ, 14 ਸਤੰਬਰ 2025: ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਚੱਲੇ ਹਿੰਸਕ 'Gen-Z' ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ (First Woman Prime Minister) ਸੁਸ਼ੀਲਾ ਕਾਰਕੀ ਨੇ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 11 ਵਜੇ ਸਿੰਘ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ ਹੈ ।
ਸਾਬਕਾ ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਕਾਰਕੀ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਦੇ ਇੱਕ ਦੌਰ ਦਾ ਅੰਤ ਕੀਤਾ ਹੈ । ਹੁਣ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ (Cabinet) ਦੇ ਵਿਸਤਾਰ 'ਤੇ ਟਿਕੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਅੱਜ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ।
ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਅਸ਼ਾਂਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮੁੜ ਲੀਹ 'ਤੇ ਪਰਤ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੁਕਾਨਾਂ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਮੁੜ ਖੁੱਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ।
ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਅੱਜ ਸੰਭਵ, ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗੀ ਥਾਂ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਾਰਕੀ ਆਪਣੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਨੂੰ ਛੋਟਾ ਪਰ ਅਸਰਦਾਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।
1. ਛੋਟਾ ਹੋਵੇਗਾ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ: ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 15 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੰਤਰੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਣਗੇ, ਜਦਕਿ ਗ੍ਰਹਿ (Home), ਵਿਦੇਸ਼ (Foreign) ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ (Defense) ਵਰਗੇ ਲਗਭਗ ਦੋ ਦਰਜਨ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖ ਸਕਦੀ ਹੈ।
2. ਮਾਹਿਰਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ: ਇਸ ਵਾਰ ਰਵਾਇਤੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਹਿਰ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਆਰਯਲ, ਸਾਬਕਾ ਫੌਜ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਾਲਾਨੰਦ ਸ਼ਰਮਾ, ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਮਾਹਿਰ ਕੁਲਮਨ ਘੀਸਿੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੈਡੀਕਲ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਵੀ ਡਾ. ਭਗਵਾਨ ਕੋਇਰਾਲਾ ਅਤੇ ਡਾ. ਸੰਦੂਕ ਰੁਈਤ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਨਾਵਾਂ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੈ।
3. Online Voting ਨਾਲ ਵੀ ਲਏ ਜਾ ਰਹੇ ਨਾਂ: ਖ਼ਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ 'Gen-Z' ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਚਰਚਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਵੋਟਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਨਾਂ ਸੁਝਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਮੁੜ ਲੀਹ 'ਤੇ ਪਰਤ ਰਿਹਾ ਨੇਪਾਲ, 5 ਮਾਰਚ 2026 ਨੂੰ ਹੋਣਗੀਆਂ ਚੋਣਾਂ
ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਗਠਨ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਵੀ ਐਲਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
1. ਸੰਸਦ ਭੰਗ, ਚੋਣਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਾਰਕੀ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਰਾਮਚੰਦਰ ਪੌਡੇਲ ਨੇ 12 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਸੰਸਦ (House of Representatives) ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ । ਹੁਣ 5 ਮਾਰਚ 2026 ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ ।
2. ਆਮ ਹੁੰਦਾ ਜਨਜੀਵਨ: ਕਾਠਮੰਡੂ ਘਾਟੀ ਸਮੇਤ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਕਰਫਿਊ ਹਟਾ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੁਕਾਨਾਂ, ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਲ ਮੁੜ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਏ ਹਨ, ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਪਰਤ ਆਈ ਹੈ।
3. ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਸਕੂਲ: ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦੋਲਨ ਕਾਰਨ 8 ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਬੰਦ ਸਕੂਲ ਵੀ ਸੋਮਵਾਰ ਤੋਂ ਮੁੜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਕੀ ਸੀ 'Gen-Z' ਅੰਦੋਲਨ?
ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ 'Gen-Z' ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
1. Social Media Ban ਤੋਂ ਭੜਕਿਆ ਗੁੱਸਾ: ਇਹ ਅੰਦੋਲਨ ਕੇਪੀ ਸ਼ਰਮਾ ਓਲੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਹ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਭਾਈ-ਭਤੀਜਾਵਾਦ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਜਨ-ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ।
2. 51 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹੋਈ ਸੀ ਮੌਤ: ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਿੰਸਕ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 51 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਓਲੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਣਾ ਪਿਆ ਸੀ।