ਕੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਟਕਰਾਅ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ?
ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਦੌਰ ਅੱਜ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗਾ
ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ, 25 ਅਕਤੂਬਰ 2025: ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਪਿਛਲੇ 15 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਰਹੱਦੀ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ, ਅੱਜ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਦੂਜਾ ਦੌਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ:
ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਕਾਰਨ ਹਨ:
ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (TTP): ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ TTP (ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਪਨਾਹ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਗਾਨ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਇਸ ਦੋਸ਼ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਡੁਰੰਡ ਲਾਈਨ ਵਿਵਾਦ: ਟਕਰਾਅ ਦਾ ਮੂਲ ਕਾਰਨ ਡੁਰੰਡ ਲਾਈਨ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1893 ਵਿੱਚ ਖਿੱਚੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇਸ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਇਸ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਅਤੇ ਇਸ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਆਰਾ ਸਰਹੱਦ 'ਤੇ ਬੈਰੀਕੇਡ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਹੋਰ ਵਧਿਆ।
ਹਾਲ ਹੀ ਦਾ ਟਕਰਾਅ:
ਸ਼ੁਰੂਆਤ: 10 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਅਫਗਾਨ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਹਮਲੇ ਕੀਤੇ।
ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ: ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ISIS-K ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਅਤੇ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ।
ਝੜਪਾਂ: ਲਗਭਗ ਪੰਜ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਡੁਰੰਡ ਲਾਈਨ 'ਤੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਅਤੇ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕ ਦੋਵੇਂ ਮਾਰੇ ਗਏ।
ਸ਼ਾਂਤੀ ਗੱਲਬਾਤ:
ਪਹਿਲਾ ਦੌਰ: 15 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਕਤਰ ਦੇ ਦੋਹਾ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ 48 ਘੰਟੇ ਦੀ ਅਸਥਾਈ ਜੰਗਬੰਦੀ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ।
ਸਥਾਈ ਸਮਝੌਤਾ: 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਕਤਰ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਨਾਲ ਸਥਾਈ ਜੰਗਬੰਦੀ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ।
ਅੱਜ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ: ਇਸਤਾਂਬੁਲ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅੱਜ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਥਾਈ ਜੰਗਬੰਦੀ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਫਗਾਨ ਵਫ਼ਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਤਾਲਿਬਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਉਪ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ, ਹਾਜੀ ਨਜੀਬ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਅਸਰ:
ਟਕਰਾਅ ਅਤੇ ਡੁਰੰਡ ਲਾਈਨ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਨਾਲ ਵਪਾਰਕ ਰਸਤੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੱਖਾਂ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ।