NatCon’25- ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮੌਸਮ: ਉਮਰਵਾਦ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨੀਵਾਦ ਦੇ ਮੁੜ-ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਦੋ-ਦਿਨਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਮੀਨਾਰ
ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਤਾਕਤ ਵਜੋਂ ਉਭਰਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ — ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਤਜਰਬੇਦਾਰੀ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨੀ ਜੋਸ਼ ਦਾ ਮੇਲ: ਅਨਿਰੁੱਧ ਤਿਵਾੜੀ
ਪਟਿਆਲਾ 20 ਸਤੰਬਰ 2025: "ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਰਹੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਜੋਂ ਉਭਰਨ ਦੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਹੈ — ਪਰ ਇਹ ਤਾਂ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜੇ ਅਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨੀ ਦੀ ਉਰਜਾ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਅਨੁਭਵਤਾ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਸਕੀਏ," ਇਹ ਗੱਲ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਜ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਸੰਸਥਾਨ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੁਖ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਮਹਾਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਨਿਰੁੱਧ ਤਿਵਾੜੀ ਨੇ ਕਹੀ।
ਉਹ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ "ਜੀਵਨ ਦੇ ਮੌਸਮ" — ਉਮਰਵਾਦ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨੀਵਾਦ ਦੇ ਮੁੜ-ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਦੋ-ਦਿਨਾਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਮੀਨਾਰ — ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਹ ਸਮਾਗਮ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲੋਂ ਆਰਥਿਕ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਸੈਮੀਨਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਉਪ-ਕੁਲਪਤੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਡਾਕਟਰ) ਜੈ ਸ਼ੰਕਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤੀ, ਜਦਕਿ ਡਾ. ਜਸਲੀਨ ਕੇਵਲਾਣੀ ਨੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਦੇ ਮੂਲ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਤਿਵਾੜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਮਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਬਣਨੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਨੋਬਲ ਇਨਾਮ ਜੇਤੂਆਂ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦਾ ਰਾਜ ਏਨਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਤਜਰਬੇ ਨੂੰ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇ। ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਸਕਣ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਤਨ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ 64 ਫੀਸਦੀ ਅਬਾਦੀ 15 ਤੋਂ 35 ਸਾਲ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਹੈ, ਜਦਕਿ 6 ਫੀਸਦੀ ਅਬਾਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਹੈ। ਜੇ ਅਸੀਂ ਨੌਜਵਾਨੀ ਦੀ ਉਰਜਾ ਨੂੰ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਅਕਲਮੰਦੀ ਨਾਲ ਜੋੜ ਸਕੀਏ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਵਿਕਸਿਤ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਆਤਮਿਕ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ “ਰੂਹ ਦੀ ਖੁਰਾਕ” ਲਈ ਚੰਗਾ ਆਤਮਿਕ ਆਹਾਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਰੂਸੀ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਮੂਲ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਕੈਡਮੀ, ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਡਾਕਟਰ) ਸੰਜੈ ਤਿਵਾੜੀ ਨੇ ਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿਦਿਆ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਘਟਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਅਤੇ ਸਮਰਪਿਤ ਸਮਾਜ ਬਣ ਸਕੇ।
ਡਾ. ਤਨਿਆ ਸੇਂਗੁਪਤਾ ਅਤੇ ਅਨੁਮੋਲ ਮੈਥਿਊ (ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾ), ਅਤੇ ਮਨਮੋਹਨ ਵਰਮਾ, ਕਾਨੂੰਨ ਅਧਿਕਾਰੀ — ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਆਯੋਗ ਵੱਲੋਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸੁਣਾਏ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਦੀ ਨੀਤੀ-ਨਿਰਣੈ ਵਿੱਚ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਕਲਿਆਣਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਰਾਜੀਵ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਰਜਿਸਟਰਾਰ ਡਾ. ਇਵਨੀਤ ਵਾਲੀਆ ਨੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੁਲਾਏ ਗਏ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਸੇਵਾ ਦੀ ਸਤਕਾਰ ਸਹਿਤ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।
ਸੈਮੀਨਾਰ ਦੀ ਆਯੋਜਕ ਅਤੇ ਸੰਯੋਜਕ ਡਾ. ਜਸਲੀਨ ਕੇਵਲਾਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ:
"ਸਿਰਫ ਉਮਰ ਵਧ ਜਾਣਾ ਕੋਈ ਉਪਲਬਧੀ ਨਹੀਂ — ਉਮਰ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵੱਧਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਸਲੀ ਮੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਤਜਰਬਾ ਕਿਵੇਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰਾਹ ਦਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।"
ਮੁੱਖ ਵਿਚਾਰ ਗੋਸ਼ਠੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਛਾਤੀ-ਰੋਗ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਵਿਸ਼ਾਲ ਚੋਪੜਾ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਧਿਆਪਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਥਾਪਕ ਡਾ. ਕਲਪੇਸ਼ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਉਮਰ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ।
ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਯੋਜਕ ਦਕਸ਼ ਖੰਨਾ ਅਤੇ ਸੀਆ ਪੰਡਿਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ "ਨੈੱਟਕੌਨ’25" ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 177 ਪੂਰੇ ਲੰਬੇ ਖੋਜ ਲੇਖ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ 30 ਸਮਾਂਤਰ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਗੋਸ਼ਠੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ — ਇਹ ਸੈਸ਼ਨ 20 ਤੋਂ 21 ਸਤੰਬਰ 2025 ਤੱਕ ਆਹਮਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਦੋਹਾਂ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੇਖ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਮਾਲਦੀਵ ਅਤੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ।