ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ: ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਬੇਟਾ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਲੱਗੇ ਦੋਸ਼ ?
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: 20 ਜੁਲਾਈ 2025 - ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈਡੀ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦਾ ਕਾਲਾ ਸੱਚ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਖੁਲਾਸੇ ਨੇ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਹਲਚਲ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਸਫੋਟਕ ਲਿੰਕ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭੁਪੇਸ਼ ਬਘੇਲ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਚੈਤੰਨਿਆ ਬਘੇਲ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਈਡੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਰਿਪੋਰਟ ਇੱਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਪਰਾਧ ਡਰਾਮੇ ਵਾਂਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮੋੜ 'ਤੇ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ, ਘੁਟਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਦੇ ਸੁਰਾਗ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ 2019 ਅਤੇ 2023 ਵਿਚਕਾਰ ਚੱਲਿਆ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਵਪਾਰ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਲੁੱਟ ਦੀ ਮਸ਼ੀਨ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਬਾਹਰੋਂ ਨੀਤੀ ਦਾ ਭੇਸ ਸੀ, ਪਰ ਅੰਦਰੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਖੇਡ ਸੀ।
ਇਸ ਖੇਡ ਦਾ ਕਿੰਗਪਿਨ ਕੌਣ ਸੀ ?
ਈਡੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਚੈਤੰਨਿਆ ਬਘੇਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਲੇ ਧਨ ਦੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਇਸਨੂੰ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਦੁਨੀਆ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਨਕਦੀ ਦੇ ਬਦਲੇ ਸੱਤਾ ਮਿਲਦੀ ਸੀ।
ਸ਼ਰਾਬ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
ਈਡੀ ਦਾ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰਾ ਸ਼ਰਾਬ ਸਿੰਡੀਕੇਟ - ਅਨਵਰ ਢੇਬਰ, ਅਨਿਲ ਟੁਟੇਜਾ ਅਤੇ ਅਰੁਣ ਪਤੀ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ - ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਅਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਿਵੇਕ ਢਾਂਡ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਈਡੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਵੇਕ ਢਾਂਡਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸੁਪਰਵਾਈਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਗੋਂ ਸਿੱਧਾ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰੀ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹੀ ਇੱਕ ਸੰਗਠਿਤ ਗਿਰੋਹ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਈ ਗਈ ਸੀ।
ਚੈਤੰਨਿਆ ਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ
ਈਡੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੈਤੰਨਿਆ ਬਘੇਲ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਕਿਸੇ ਰਸਮੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਵਿੱਤੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਠਲ ਗ੍ਰੀਨ ਅਸਲ ਵਿੱਚ "ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਲੈਬ" ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਹਰੋਂ ਇੱਕ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਇਮਾਰਤ, ਪਰ ਅੰਦਰੋਂ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੀ ਨੀਂਹ 'ਤੇ ਬਣੀ ਇੱਕ ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼।
ਰਿਮਾਂਡ ਨੋਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ- ਚੈਤੰਨਿਆ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 5 ਕਰੋੜ ਮਿਲੇ
ਐਨਡੀਟੀਵੀ ਕੋਲ ਉਪਲਬਧ ਰਿਮਾਂਡ ਨੋਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਚੈਤੰਨਿਆ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 'ਸਹੇਲੀ ਜਵੈਲਰਜ਼' ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਸ਼ੈੱਲ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ₹5 ਕਰੋੜ ਮਿਲੇ ਸਨ। ਇਸਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਨਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵਿਆਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਲਾਗਤ ਸਿਰਫ਼ ₹7.14 ਕਰੋੜ ਸੀ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੀ ਲਾਗਤ ₹13-15 ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ₹4.2 ਕਰੋੜ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਕਦ ਦਿੱਤੇ ਗਏ।
2020 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ, ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਤ੍ਰਿਲੋਕ ਸਿੰਘ ਢਿੱਲੋਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ 19 ਫਲੈਟ ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਸਨ। ਤਾਂ ਜੋ ਅਸਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਲੁਕਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਹ ਘੁਟਾਲਾ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਗਜ਼ੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਸਾਰੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ:
ਭਾਗ A: ਡਿਸਟਿਲਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਾਬ ਡੱਬਾ ₹75 ਦੀ ਉਗਰਾਹੀ, ਜੋ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਸਿੱਧੇ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਵਿੱਚ ਗਈ। ਇਸ ਚੈਨਲ ਤੋਂ ₹319 ਕਰੋੜ ਕਮਾਏ।
ਭਾਗ ਬੀ: ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਹੋਲੋਗ੍ਰਾਮ, ਨਕਲੀ ਸਟਾਕ ਅਤੇ ਨਕਦ ਵਿਕਰੀ 'ਤੇ ਬਣੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ। 2022-23 ਵਿੱਚ, ਹਰ ਮਹੀਨੇ 400 ਟਰੱਕ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਸ਼ਰਾਬ ਢੋਹਦੇ ਰਹੇ। ਇੱਕ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ₹3,880 ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ₹590 ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਜਾਣਗੇ, ਬਾਕੀ ₹3,000 ਸਿੱਧੇ ਕਾਲੇ ਧਨ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਭਾਗ ਸੀ: ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ FL-10A ਲਾਇਸੈਂਸ ਰਾਹੀਂ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਪੁਰਾਣੇ ਰੇਟਾਂ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਖਰੀਦਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਵੱਧ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਵੇਚਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਮਾਡਲ ਨੇ ₹211 ਕਰੋੜ ਦਾ ਕਾਲਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 60% ਸਿੱਧਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਗਿਆ।
ਘੁਟਾਲੇ ਦੇ ਨਕਦੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਾ ਇਕਬਾਲ- ਮੈਂ ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ
ਸਭ ਤੋਂ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖੁਲਾਸਾ ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣ ਬਾਂਸਲ ਉਰਫ਼ ਪੱਪੂ ਦੇ ਇਕਬਾਲੀਆ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਹੋਇਆ - ਜੋ ਇਸ ਪੂਰੇ ਘੁਟਾਲੇ ਦਾ ਨਕਦੀ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਈਡੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਖੁਦ ₹1,000 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਨਕਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਚੈਤੰਨਿਆ ਬਘੇਲ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਕੇਕੇ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੂੰ ₹80-100 ਕਰੋੜ ਦੀ ਨਕਦੀ ਪਹੁੰਚਾਈ। ਅਨਵਰ ਢੇਬਰ ਦੇ ਫੋਨ ਤੋਂ ਮਿਲੀਆਂ ਚੈਟਾਂ ਵੀ ਇਸ ਲਿੰਕ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਚੈਤੰਨਿਆ 5 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਈਡੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ, ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ
ਹੁਣ ਚੈਤੰਨਿਆ ਬਘੇਲ 5 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਈਡੀ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੈ, ਪਰ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਸੇ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਵਾਲਾਂ 'ਤੇ ਚੁੱਪੀ ਧਾਰਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਹੁਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ - ਅਤੇ ਅੱਗ ਦੀਆਂ ਲਪਟਾਂ ਹੋਰ ਵੀ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਈਡੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪੂਰੇ ਘੁਟਾਲੇ ਦੀ 1,392 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਕਮ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੂੰ 2019 ਅਤੇ 2022 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਦੇਖਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।