ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ , 10 ਦਸੰਬਰ , 2017 : ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਚ 7 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ 9 ਦਸੰਬਰ ਤਕ ਹੋਏ ਤਿੰਨ ਰੋਜ਼ਾ ਮਿਲਟਰੀ ਲਿਟਰੇਚਰ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਵੀ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੱਖੋਂ ਵੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਭਾਸ਼ਾ ਪੱਖੋਂ ਵੀ ਵਿਤਕਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ . ਬੇਸ਼ੱਕ ਇੱਕ ਸੈਸ਼ਨ ਫ਼ੌਜ ਬਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ .
ਇਸ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਦੇ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸਾਰੇ ਬੋਰਡ ਜਾਂ ਬੈਨਰ ਸਿਰਫ਼ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਸਨ . ਇੱਥੋਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਜਿਹੜਾ ਲੋਗੋ ਹਰ ਪੰਡਾਲ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜ ਪਿੱਛੇ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ , ਇਹ ਵੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਲਿਖੇ ਪੰਜਾਬ ਸ਼ਬਦ ਵਾਲਾ ਸੀ .
ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਮੁਲਕ ਭਰ ਤੋਂ ਇਸ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਅਤੇ ਜਵਾਨ ਆਉਣੇ ਸਨ , ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਅਰਥ ਇਹ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਮੂਲੋਂ ਹੀ ਵਿਸਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ . ਕਿਤੇ ਵੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਨਹੀਂ ਦਿਸੀ . ਉਂਜ ਇਹ ਵੀ ਹਕੀਕਤ ਹੈ ਇਸ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਫ਼ੌਜੀ ਅਫ਼ਸਰ ਅਤੇ ਜਵਾਨਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਹੀ ਸੀ . ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਸੈਸ਼ਨ ਵਿਚ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਉਠਾਇਆ ਵੀ ਖ਼ੁਦ ਸਰਕਾਰ ਹੀ ਰਾਜ ਭਾਸ਼ਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰ ਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਇਹ ਫ਼ੈਸਟੀਵਲ ਹੈ .
ਜਿਹੜਾ ਇੱਕ ਸੈਸ਼ਨ " ਮਿਲਟਰੀ ਰਾਈਟਿੰਗਜ਼ ਇਨ ਪੰਜਾਬੀ " ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ , ਉਹ ਵੀ ਖਾਨਾ-ਪੂਰਤੀ
ਵਾਲਾ ਸਾਬਤ ਹੋਇਆ . ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਜਾਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ , ਲੇਖਕ ਜਾਂ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਕੋਈ ਉਚੇਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ . ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਇੱਕਾ -ਦੁੱਕਾ ਲੇਖਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ . ਹਾਜ਼ਰੀ ਬੇਹੱਦ ਫਿੱਕੀ ਰਹੀ .
( ਸਿਰਫ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਛਪਾਏ ਗਏ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਦਾ ਬਾਹਰਲਾ ਹਿੱਸਾ )
ਮੰਚ ਤੇ ਹਾਜ਼ਰ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਝੋਰਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ -ਬੋਲ ਚਾਲ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਜੋਂ ਅਤੇ ਲਿਖਤੀ ਪੱਖੋਂ ਵੀ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ . ਇਹ ਸੈਸ਼ਨ ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕਾ ਅਤੇ ਕਵਿੱਤਰੀ ਬੱਬੂ ਤੀਰ ਦੇ ਜੰਗਨਾਮੇ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ . ਇਸ ਵਿਚ ਇਸ ਗੱਲ ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਫ਼ੌਜ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਆਮ ਸਹਿਮਤੀ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਪਰ ਇਹ ਚਰਚਾ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ , ਕਿੱਸਿਆਂ , ਗਾਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੰਜਾਬੀ ਲਿਖਤਾਂ , ਪੰਜਾਬੀ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਕਾਰੀ ਆਦਿਕ ਵਿਚ ਫ਼ੌਜ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕੀ ਕੁੱਝ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ .
( ਸਿਰਫ਼ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਛਪਾਏ ਗਏ ਸੱਦਾ ਪੱਤਰ ਦਾ ਅੰਦਰਲਾ ਹਿੱਸਾ )
ਕਾਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਫ਼ੌਜ ਬਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਅਖ਼ਬਾਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲਿਖਤਾਂ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਬਰਗੇਡੀਅਰ ਕੁਲਦੀਪ ਸਿੰਘ ਕਾਹਲੋਂ ਨੇ ਬੋਲਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਫ਼ੌਜੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਹੁੰਗਾਰਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਰਹੇ ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦੇ ਘਟਦੇ ਰੁਝਾਨ ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਦੀ " ਮਰ ਰਹੀ ਮੇਰੀ ਭਾਸ਼ਾ " ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ . ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਬਲੂ ਸਟਾਰ ਬਾਰੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਬਰਗੇਡੀਅਰ ਓ ਐਸ ਗੋਰਾਇਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਸਲ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਐਨ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹੀ ਲਿਖੀ ਸੀ ਪਰ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਕੋਲ ਉਹ ਆਪਣਾ ਖਰੜਾ ਲੈਕੇ ਗਿਆ ਉਸ ਨੇ ਹੀ ਡਰਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਪਾਠਕ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਤੋਲ ਲਿਖਤ ਲਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣੇ . ਇਸ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਚ ਛਪਾਈ . ਗੋਰਾਇਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਲਿਖਣਗੇ .
ਇਸ ਮੌਕੇ ਬਰਗੇਡੀਅਰ ਜੇ ਐਸ ਅਰੋੜਾ ਨੇ ਮੰਚ ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਿੱਖਸ ਇਨ ਅਮੇਰਿਕਾ ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਬਾਨੀ ਅਤੇ ਮੁਖੀ ਗੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਜੋਸਨ ਦੀ ਇਸ ਗੱਲੋਂ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਿਊ ਯਾਰਕ ਵਿਚ ਬੈਠ ਕੇ ਵੀ ਸਾਰਾਗੜ੍ਹੀ ਦੀ ਜੰਗ ਬਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ .
ਵੀਡੀਓ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
https://www.facebook.com/BabushahiDotCom/videos/863542900482094/
https://www.facebook.com/BabushahiDotCom/videos/863199437183107/