ਘਰ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ 'ਚ ਤਾਜ਼ੇ ਫੁੱਲ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਸਟਾਰਟਅੱਪ - 8 ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਹਕ, ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ
ਹੁਵੂ, ਇੱਕ ਬੇਂਗਲੁਰੂ-ਅਧਾਰਤ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਯਸ਼ੋਦਾ ਕਰਤੂਰੀ ਅਤੇ ਰੀਆ ਕਰਤੂਰੀ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਭੈਣਾਂ ਪੂਜਾ ਲਈ ਤਾਜ਼ੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਡਿਲੀਵਰੀ ਕਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਡਿਲੀਵਰੀ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 8 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਹੁਣ ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੈ।
ਦੀਪਕ ਗਰਗ
ਬੈਂਗਲੁਰੂ / ਕੋਟਕਪੂਰਾ: 25 ਜੂਨ 2022 - ਹੁਵੂ, ਇੱਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਜੋ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਗਾਰਡਨ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਗ ਦੇ ਹਰ ਫੁੱਲ ਨੂੰ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਆਏ ਪਰ ਯਸ਼ੋਦਾ ਅਤੇ ਰੀਆ ਕਰਤੂਰੀ ਦੇ ਜਨੂੰਨ ਅਤੇ ਜੋਸ਼ ਅੱਗੇ ਸਭ ਫਿੱਕੇ ਪੈ ਗਏ। ਇਸੇ ਲਈ ਅੱਠ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੰਦਰ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਗ ਦਾ ਫੁੱਲ ਖਿਲਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੀ ਹਾਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਭੈਣਾਂ ਦਾ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਦੋਵੇਂ ਭੈਣਾਂ ਤਾਜ਼ੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਪੈਕ ਕਰਵਾ ਕੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸਦੇ ਚਲਦੇ ਲੋਕ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਾਉਣ ਲਈ ਤਾਜ਼ੇ ਫੁੱਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਵੂ ਦੇ ਪੈਕਡ ਫੁੱਲ ਅਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਮੁਰਝਉਂਦੇ। ਇਸ ਨੂੰ ਬੈਸਟ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਦਾ ਐਵਾਰਡ ਵੀ ਮਿਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।
Hoovu Fresh ਦਾ ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ
ਯਸ਼ੋਦਾ ਕਰਤੂਰੀ ਅਤੇ ਰੀਆ ਕਰਤੂਰੀ ਦੇ ਨਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਖੁਸ਼ਬੂ ਵਾਂਗ ਫੈਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਸਕੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਹਨ। ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਹੁਵੂ ਫਰੈਸ਼ ਨੂੰ ਫੁੱਲ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਬ੍ਰਾਂਡ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਟਾਰਟਅੱਪ 10 ਲੱਖ ਦੀ ਰਕਮ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰੋੜਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਵੂ ਫਰੈਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੋਵੇਂ ਭੈਣਾਂ ਨੇ 14 ਫਰਵਰੀ 2019 ਨੂੰ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ। 28 ਸਾਲਾ ਰੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕੰਨੜ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੁਵੂ ਫੁੱਲ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਨਾਮ ਹੁਵੂ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਛੋਹ ਦੇਵੇ। ਇਸ ਨਾਂ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਲਾਭ ਹੋਇਆ। ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਕਾਰੋਬਾਰ ਠੱਪ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਕਰੋਨਾ ਖਤਮ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਹੋ ਗਿਆ।
ਮਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਮਿਲੀ
ਰੀਆ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਾਂ ਨੇ ਇਕ ਦਿਨ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਨੂੰ ਫਲਾਵਰ ਕੈਪੀਟਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਪੂਜਾ ਲਈ ਤਾਜ਼ੇ ਫੁੱਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ। ਜੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਵੀ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੇ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋ ਗਏ। ਅਸੀਂ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂ ਨਾ ਪੂਜਾ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਹੀ ਵਪਾਰ ਕਰੀਏ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ 'ਰੋਜ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ' ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹੁਵੂ ਫਰੈਸ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਰੀਆ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਯਸ਼ੋਦਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪਿਤਾ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਦਾ ਇਥੋਪੀਆ ਦੇ ਅਦੀਸ ਅਬਾਬਾ ਅਤੇ ਕੀਨੀਆ ਦੇ ਨਾਕੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਗੁਲਾਬ ਫਾਰਮ ਸੀ। ਇਹ ਫਾਰਮ 1994 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਯਸ਼ੋਦਾ ਵੀ ਕਈ ਕਿਸਮ ਦੇ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਰੀਆ ਦਾ ਨਾਮ ਡਾਰਕ ਰੈੱਡ ਰੋਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸੀ
ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਸੀ ਪਰ ਕੁਝ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਘਟ ਗਈ। ਉਸ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਿਆ। ਇਸ ਕਰਕੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮਾਂ ਨੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਝੱਟ ਮੰਨ ਲਈ। ਰੀਆ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮੰਦਰਾਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਪੂਜਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵਿਕਦੇ ਹਨ। ਹੱਥ ਰੇਹੜੀਆਂ 'ਤੇ ਸੜਕਾਂ ਕਿਨਾਰੇ ਔਰਤਾਂ ਪੂਜਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵੇਚਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹੁਵੂ ਫਰੈਸ਼ ਦੇ ਲਾਂਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 25 ਔਰਤਾਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਸਟਾਫ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਠੀਕ ਹੋ ਗਈ। ਬੱਚੇ ਚੰਗੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗ ਪਏ।
ਲੱਖਾਂ ਆਰਡਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ
ਯਸ਼ੋਦਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਡੇਢ ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਰਡਰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਆਰਡਰ ਬੈਂਗਲੁਰੂ, ਚੇਨਈ, ਪੁਣੇ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਮੈਸੂਰ, ਮੁੰਬਈ, ਗੁਰੂਗ੍ਰਾਮ, ਨੋਇਡਾ ਆਦਿ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਰਡਰ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਗਾਹਕੀ ਵਾਲੇ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 100 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 25 ਰੁਪਏ ਦੇ ਫੁੱਲ ਬਕਸੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਫੁੱਲ ਹਨ।
ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੋ ਹਫਤਿਆਂ ਤੱਕ ਤਾਜ਼ੇ ਰਹਿਣ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਜ਼ਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਈਥੀਲੀਨ ਬਲੌਕਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪੈਕਿੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਹੱਥ ਨਾ ਲਗਾ ਸਕੇ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪੈਕੇਟ 'ਚ ਇਹ ਪੈਕ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਈਕੋ ਫਰੈਂਡਲੀ ਹਨ। ਯਸ਼ੋਦਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੀ ਕੰਪਨੀ ਫੁੱਲਾਂ ਤੋਂ ਧੂਪ ਸਟਿਕਸ ਵੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਰਗੈਨਿਕ ਹਨ।
ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ
ਯਸ਼ੋਦਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਵੂ ਫਰੈਸ਼ ਨੇ ਪੂਜਾ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਿਸਾਨ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਮੰਡੀ 'ਚ ਵੇਚਦੇ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਘਾਟਾ ਹੀ ਪੈਂਦਾ ਸੀ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਸਹੀ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਨਾਲ ਹੀ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਫੁੱਲ ਨਾ ਵੇਚੇ ਗਏ ਤਾਂ ਫੁੱਲ ਵੀ ਬੇਕਾਰ ਹੋ ਗਏ। ਇਸ ਧੰਦੇ ਨਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਸਾਨ ਜੁੜ ਗਏ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਡਿਲੀਵਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਬਣਾਈ ਗਈ. ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਕੰਮ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੀਆ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਗਾਹਕਾਂ ਦੇ ਆਰਡਰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਡਿਲੀਵਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਕੁਝ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।