ਜਾਣੋ ਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਸਰੋਗੇਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਂ ਬਣੀ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਚੋਪੜਾ, ਕੌਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਬਾਇਓਲਾਜੀਕਲ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ?
ਦੀਪਕ ਗਰਗ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 23 ਜਨਵਰੀ 2022- ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਕਈ ਸਿਤਾਰੇ ਸਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਹਨ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਸਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਪੈਦਾ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਾਂ ਸ਼ਿਲਪਾ ਸ਼ੈੱਟੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਏਕਤਾ ਕਪੂਰ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਵਿਆਹ ਦੇ ਮਾਂ ਬਣ ਗਈ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਲਿਸਟ 'ਚ ਦੇਸੀ ਗਰਲ ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਚੋਪੜਾ ਦਾ ਨਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਚੋਪੜਾ ਅਤੇ ਨਿਕ ਜੋਨਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਨਾਲ ਇਹ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਨਿਕ-ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਦੇ ਘਰ ਬੇਟਾ ਜਾਂ ਬੇਟੀ ਆਏ ਹਨ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਹੈ
ਪ੍ਰਿਅੰਕਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕਈ ਸੈਲੇਬਸ ਸਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ 'ਚ ਸਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਕਾਫੀ ਪੁਰਾਣੀ ਹੈ।
ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਸਰੋਗੇਸੀ ਕੀ ਹੈ? ਸ਼ਾਇਦ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਆਓ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ।
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਜੋੜਾ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਔਰਤ ਦੀ ਕੁੱਖ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਸਰੋਗੇਸੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਯਾਨੀ ਸਰੋਗੇਸੀ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਔਰਤ ਆਪਣੇ ਜਾਂ ਦਾਨੀ ਦੇ ਅੰਡੇ ਰਾਹੀਂ ਦੂਜੇ ਜੋੜੇ ਲਈ ਗਰਭਵਤੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰੋਗੇਸੀ ਰਾਹੀਂ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਪਿੱਛੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਜੇ ਜੋੜੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਡਾਕਟਰੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਔਰਤ ਖੁਦ ਗਰਭਵਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਸਰੋਗੇਟ ਮਦਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਰੋਗੇਸੀ ਲਈ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜੋੜੇ ਅਤੇ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਾਪੇ ਸਰੋਗੇਸੀ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜੋੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਨੂੰ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰੀ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਪੈਸਾ ਜਾਂ ਹੋਰ ਡਾਕਟਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਜੋੜਾ ਆਪਣੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮ ਵੀ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੁੱਢਲੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਰੋਗੇਸੀ ਸਮਝੌਤਾ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦੀ ਸਹਿਮਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪੂਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋਵੇਂ ਧਿਰਾਂ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਵਕੀਲ ਵੀ ਰੱਖ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਾ ਆਵੇ।
ਸਰੋਗੇਸੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ - ਇੱਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਸਰੋਗੇਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ ਜਾਂ ਦਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਨੂੰ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਰੋਗੇਸੀ ਵਿੱਚ, ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਜੈਵਿਕ ਮਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਦੂਜਾ- ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਦਾ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਜੈਨੇਟਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਯਾਨੀ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜੈਵਿਕ ਮਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਿਤਾ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਦਾਨੀ ਦੇ ਸ਼ੁਕਰਾਣੂ ਅਤੇ ਅੰਡੇ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਟੈਸਟ ਟਿਊਬ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਰੋਗੇਸੀ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। 2019 ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਪਾਰਕ ਸਰੋਗੇਸੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮਦਦ ਲਈ ਸਰੋਗੇਸੀ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਹੀ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਪਾਰਕ ਸਰੋਗੇਸੀ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਨਵੇਂ ਬਿੱਲ ਨੇ ਅਲਟ੍ਰਾਸਟਿਕ ਸਰੋਗੇਸੀ ਬਾਰੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਖ਼ਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਬਿੱਲ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ, ਸਿੰਗਲ ਪੇਰੈਂਟਸ, ਤਲਾਕਸ਼ੁਦਾ ਜੋੜਿਆਂ, ਲਿਵ-ਇਨ ਪਾਰਟਨਰ ਅਤੇ ਐਲਜੀਬੀਟੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਰੋਗੇਸੀ ਦੇ ਰਾਹ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਸਰੋਗੇਸੀ ਲਈ, ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਕੋਲ ਡਾਕਟਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਿੱਟ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਹੀ ਉਹ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਂ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜੋ ਜੋੜੇ ਸਰੋਗੇਸੀ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਾਂਝ ਹਨ। ਸਰੋਗੇਸੀ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਬਿੱਲ 2020 ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ‘ਇੱਛੁਕ’ ਔਰਤ ਨੂੰ ਸਰੋਗੇਟ ਬਣਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮੰਦੀ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਕਾਰਨ ਸਰੋਗੇਟ ਮਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਵਧੀ ਹੈ। ਦੂਸਰਿਆਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਝਾੜੂ-ਪੋਚਾ, ਭਾਂਡੇ ਜਾਂ ਮਾਮੂਲੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਜਾਂ ਕਾਰਖਾਨੇ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਸਰੋਗੇਸੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਂ ਇਲਾਜ ਦਾ ਖਰਚਾ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਨੌਜਵਾਨ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਸਰੋਗੇਸੀ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਦਾ ਆਸਾਨ ਤਰੀਕਾ ਦੇਖਦੀਆਂ ਹਨ।